Kultura i sztuka

Antoni de Saint-Exupery: Mały Książę i wielki rycerz

Na ekrany naszych kin wchodzi ekranizacja najbardziej znanego dzieła francuskiego pisarza i lotnika, 31 lipca przypada rocznica jego śmierci. To dobra okazja by przyjrzeć się postaci jednego z najbardziej romantycznych pisarzy XX wieku, rycerza wśród lotników.

Pochodził ze starego rodu hrabiów de Saint-Exupery, otrzymał wychowanie, w którym kładziono nacisk zarówno na wyrobienie świadomości europejskiego dziedzictwa jak i na szacunek dla katolickiej religii. Przyszły pisarz uczył się w szkołach prowadzonych przez jezuitów. W wieku 12 lat po raz pierwszy w życiu odbył lot samolotem i w tym momencie narodziła się jedna z dwóch jego wielkich miłości – miłość do lotnictwa. Krótko po I wojnie światowej wstąpił do szkoły pilotów i uzyskał uprawnienia dające mu możliwość pilotowania maszyn zarówno wojskowych jak i cywilnych.

W lotnictwie wojskowym nie latał zbyt długo – wypadek powietrzny spowodował przeniesienie pilota do rezerwy. Nie przeszkadzało to jednak Antoniemu w lataniu dla przewoźników cywilnych. Lata 20 i 30 to był pionierski, najbardziej romantyczny okres historii lotnictwa. Maszyny bardzo jeszcze niepewne wymagały od pilota wielkich umiejętności i odwagi. Trasy nad Saharą czy amazońską dżunglą, na których latał Saint-Exupery z przesyłkami kurierskimi były prawdziwym romantycznym wyzwaniem. Stały się również natchnieniem dla dzieł literackich, w których ciekawie splata się powietrzna przygoda z głębokimi przemyśleniami nad ludzkim losem.

Najbardziej znane dzieła pisarza powstałe pod wpływem jego doświadczeń lotniczych to Poczta na południe, Nocny lot, Ziemia planeta ludzi.

Podczas pracy w Argentynie poznał Consuelę – piękną Argentynkę, która stała się drugą po lotnictwie miłością jego życia. Nie była to miłość łatwa, małżonkowie miewali okresy rozstania, zdarzały im się, delikatnie mówiąc, potknięcia w kwestii małżeńskiej wierności.

Najbardziej znanym na świecie dziełem pisarza stała się maleńka książeczka z własnymi ilustracjami – Mały książę. Pozornie bajka dla dzieci z prostymi ilustracjami autora w rzeczywistości rozbudowana alegoria o życiu, śmierci, miłości i samotności. Książka zawiera mnóstwo odniesień do chrześcijaństwa, co przyznawał sam autor, tytułowy bohater jest swoistą figurą Chrystusa. Róża bywa odczytywana jako Consuela, ale ma też wielowymiarowe odniesienie do symboliki chrześcijańskiej.

Antoni de Saint-Exupery nie pogodził się z kapitulacją Francji w 1940 roku i dołączył do Wolnych Francuzów generała de Gaulle’a. Mimo zaawansowanego jak na pilota wieku (43 lata) uparł się by latać w jednostce bojowej. Pilotował samoloty rozpoznawcze przerobione z myśliwców P-38 Lighting, z wymontowaną częścią uzbrojenia na rzecz aparatury fotograficznej. 31 lipca 1944 roku podczas misji rozpoznawczej na terytorium wroga nad francuską Riwierą napotkał niemiecki myśliwiec Fockewulf. Mógł uciec, lecz jak na rycerza przystało – zaatakował przeciwnika i zginął w walce.

Mały książę – dzieło przetłumaczone na 270 języków, wciąż przemawia do ludzi językiem alegorii.

O autorze

Marcin Bąk

Historyk, dziennikarz, wykładowca uniwersytecki. Autor licznych audycji radiowych popularyzujących historię w Radiu Józef, tworzył cykl audycji dla Radia PLUS, współpracował z TV Misericordia. Aktualnie prowadzi programy w TV Republika. Autor tekstów popularyzujących Europejskie Sztuki Walki między innymi w miesięcznikach: "Mówią Wieki" i "Wiadomości Historyczne". Instruktor szermierki sportowej, zajmuje się też szermierką historyczną i choreograficzną oraz boksem francuskim - savate. Żonaty, ojciec Marysi i Tymoteusza, dziadek Aleksandra.

Leave a Reply

%d bloggers like this: