Edukacja

Liczba π

Świat, w którym żyjemy, jest pełen tajemnic, na które wielu ludzi wciąż szuka odpowiedzi. Nikt nie jest w stanie dokładnie stwierdzić, czy kosmos ma swój koniec, czy też nie. Naukowcy dwoją się i troją, żeby tylko mieć 100% pewności. Jednak na dzień dzisiejszy mogą jedynie podać przypuszczenia. Podobnie jest w świecie matematyki. Istnieje pewna liczba, która przez to, że postarała się o dostarczenie dużej ilości rozrywki naukowcom, stała się bardziej popularna niż niejeden celebryta. A mowa tu o liczbie „pi”! Ta niepozornie niewymierna liczba zawiera w sobie wiele sekretów.

Przede wszystkim, jak już wspomniałem, jest to liczba niewymierna. Oznacza to, że po przecinku znajduje się nieskończona liczba cyfr. Przybliżmy ją w rozwinięciu do pierwszych 100 cyfr.

π = 3.141 592 653 589 793 238 462 643 383 279 502 884 197 169 399 375 105 820 974 944 592 307 816 406 286 208 998 628 034 825 342 117 06

Nasza bohaterka wyróżnia się tym, że ma wiele zastosowań. Można dzięki niej np. obliczyć pole lub obwód koła, znając jego promień. Im więcej cyfr po przecinku liczby π weźmiemy pod uwagę, tym dokładniejszy dostaniemy wynik. Ta liczba jest też głównym bohaterem radianów (jednostki miary kątów).

Właśnie to dążenie do dokładności sprawiło, że zaczęto się tą liczbą bawić. Powstał nawet rekord Guinnesa w zapamiętaniu jak największej liczby cyfr po przecinku rozwinięcia dziesiętnego. Rekord świata należy do przeszło 60-letniego Japończyka, który zapamiętał ich aż 100 tysięcy. Liczba pi posiada także swoje własne święto, które przypada 14 marca. Nie bez powodu wybrana została taka data. W końcu umowne przybliżenie tej liczby to 3,14. A Wisława Szymborska, polska noblista, napisała o niej wiersz, w którym opisuje wielkie zachwycenie i podziw dla tej liczby.

Wszystko to sprawia, że π jest liderką, jeśli chodzi o sławę wśród liczb. Przewyższa nawet takie gwiazdy jak 0 (jedyna liczba, która nie jest dodatnia, ani ujemna; jedyna liczba, przez którą nie można dzielić), 1 (jedyna liczba naturalna, która nie jest ani pierwsza, ani złożona), 2 (jedyna liczba parzysta, która jest pierwsza). To pokazuje, że nie warto jest szukać tajemniczych liczb gdzieś w dalekich kresach kwintyliardów, bo największa tajemnica liczb rzeczywistych jest tym czasem mniejsza od 4. Coś mi się wydaje, że tytuł „najbardziej tajemniczej liczby” pozostanie z naszą niesforną bohaterką na bardzo długo.
Photo: J.Gabás Esteban via Foter.com / CC BY

O autorze

Wojciech Porzuczek

Nieograniczona wyobraźnia i całodobowe poczucie humoru; interesuje się matematyką i gotowaniem; lubi filmy komediowe i kuchnię amerykańską; w kontaktach z innymi osobami zawsze otwarty i chętny do wspólnej konwersacji.

Leave a Reply

%d bloggers like this: