Kultura i sztuka

Cudowny chłopak

Wszyscy jesteśmy wyjątkowi, a wygląd nie jest najważniejszy. Jakie wartości przekazuje film Cudowny chłopak?   

Cudowny chłopak to opowieść o chłopcu, którego twarz w wyniku choroby genetycznej została zdeformowana. Codziennie marzy o tym, by stać się niewidzialnym dla otoczenia. W głębi serca pragnie akceptacji i miłości.

Niewidzialny dla innych
10-letni Auggie Pullman do tej pory uczył się w domu. Pewnego dnia jego rodzice podejmują decyzję, by chłopiec „wyszedł do ludzi” i rozpoczął naukę w szkole publicznej. Dziecko jednak boi się reakcji rówieśników. Chodzi w kasku astronauty, który zakrywa jego zdeformowaną twarz. Czuję się wtedy bezpiecznie i może uniknąć wzroku innych. Pierwsze dni w szkole są jednak dla niego koszmarem. Spojrzenia dzieci są tak bardzo przenikające, jakby wręcz „krzyczały” o inności chłopca.
Auggie czuje się gorszy. Reaguje płaczem. Po pewnym czasie zaprzyjaźnia się z kolegą z klasy. Okazuje się jednak, że była to relacja jednostronna i udawana. Dyrektor szkoły zalecił, by dzieci były miłe dla swojego kolegi. Auggie podczas zabawy Halloween w szkole słyszy przykre słowa pod swoim adresem: „Zabiłbym się, gdybym wyglądał jak on”. Chłopiec zamyka się w sobie, nie ma zaufania do rówieśników i zaczyna się izolować. Z czasem sytuacja zaczyna się zmieniać. Gdy jedna z koleżanek towarzyszy chłopcu przy posiłku w szkolnej stołówce, rozmawia z nim, dzieci zaczynają zauważać, że Auggie jest tak naprawdę „normalnym” człowiekiem. Potrafi żartować, jest sympatyczny, mądry, pasjonuje się fizyką i jest ogromnie koleżeński i wrażliwy na innych. Jest także na swój wiek niezwykle dojrzały i tej dojrzałości zaczyna uczyć także innych. Do tego stopnia, że czują się nawet zawstydzeni swoim postępowaniem: oceniali go jedynie po wyglądzie i według utartych schematów. A osoba to, co znacznie więcej niż wygląd. Owszem ma on znaczenie. Trudno zaprzeczyć, że przy pierwszym kontakcie zwracamy uwagę na zewnętrzność, która ma wartość estetyczną, pobudza zmysły. W ostatecznym jednak względzie wygląd zewnętrzny nie mówi wszystkiego o człowieku. Stanowi pewną fragmentaryczną wiedzę, poprzez pryzmat której możemy błędnie oceniać i sądzić. Poznaj zanim osądzisz, nie wiesz – zapytaj – to dobry kierunek.

Film nie jest banalny, zmusza do refleksji
W kinematografii wątek choroby dziecka, reakcji otoczenia był już wielokrotnie podejmowany przez reżyserów i scenarzystów.
Czy to oznacza, że film jest w swej treści banalny? Uważam, że nie. Przeplatają się w nim zarówno wątki humorystyczne, ale i zmuszające widza do refleksji, nad tym jak traktujemy drugiego człowieka, który różni się od nas i czy w naszych osądach to my nie jesteśmy czasami przewidujący i na wskroś banalni?
Wiara w to, co widoczne jedynie dla oczu, czy ufność w przekazywane informacje bez próby ich weryfikacji bywa krzywdząca. Wobec filmu trudno przejść obojętnie, śmieszy, wzrusza, pobudza do zastanowienia się nad sobą.

Ponadczasowe wartości
Cudowny chłopak to ekranizacja bestsellerowej książki R. J. Palacio. To opowieść jak radzić sobie w walce z przeciwnościami, jak krzywdzący może być osąd drugiej osoby bez poznania jej.
Auggie różni się od rówieśników wyglądem, a okazuje się, że w otoczeniu kolegów i koleżanek ze szkoły musi udowodnić normalność i stawić czoła nieraz okrutnej rzeczywistości. Film wyzwala emocje, wskazuje, że każdy z nas jest zobowiązany do poszukiwania piękna przede wszystkim sam w sobie, by móc nim emanować na zewnątrz i w relacji do innych. Pod zdeformowaną twarzą, można by rzec nawet maską jest konkretny człowiek o pięknym i wrażliwym sercu. Dopiero zerwanie tej skorupy pozwala na poznanie tego, co nieuchwytne. Dobrze, że powstają takie filmy.

„Dobroć jest zaraźliwa”
W jednej z konwersacji, jaką podejmują bohaterowie padają słowa: „Jeśli masz do wyboru rację albo dobro drugiej osoby, wybierz dobro”. Ta wartość jest tu kluczowa. Wyzwala także i dwie pozostałe ze znanej triady wartości: piękno i prawdę. Wzywa by wybrać dobro, to co ważne, a niekoniecznie jedynie pielęgnowanie swojego „ja”.
Tytułowego bohatera odmieniał stopniowo najpierw kontakt z rówieśnikami, z czasem zmianie uległo także nastawienie najbliższego otoczenia – ludzie stali się bardziej wrażliwi na to, czego nie widać „szkiełkiem i okiem”.
Hasło reklamowe filmu brzmi: „Dobroć jest zaraźliwa”. Może już właśnie nadszedł ten czas, by się nią zarazić i przekazać dalej?
Serdecznie polecam ten film, warto wybrać się na niego rodzinnie, by miło i co najważniejsze razem spędzić czas. W kinach można go oglądać już od 19 stycznia 2018 r.

Cudowny chłopak (Wonder), reż. Stephen Chbosky, Hongkong/USA 2017, film dla widzów od 7 roku życia

 

O autorze

Anna Gębalska-Berekets

Doktor. Ukończyła studia doktoranckie na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie w Instytucie Edukacji Medialnej i Dziennikarstwa. Autorka książek i artykułów, w których porusza tematy dotyczące antropologii moralnej, etyki, filozofii, pedagogiki mediów.

Leave a Reply

%d bloggers like this: