Zamek w Liwie – strażnik Mazowsza

W dawnych wiekach rzeka Liwiec stanowiła wschodnią granicę księstwa Mazowieckiego i Podlasia, będącego już częścią Rusi. Sąsiedzi jak to sąsiedzi – lubili sobie składać od czasu do czasu niezapowiedziane wizyty. Na straży starego szlaku wiodącego przez bród na Liwcu stanął w pierwszej połowie XV wieku zamek w Liwie. Wzniesiony został staraniem władcy Mazowsza czersko-warszawskiego, księcia Janusza Starszego. Janusz był jednym z najlepszych władców w dziejach Mazowsza, jako lennik króla polskiego walczył pod Grunwaldem, zasłynął też z lokacji miast i wznoszenia fortyfikacji. Z zamkiem związana jest legenda o Żółtej Damie, niesłusznie oskarżonej przez męża – kasztelana o zdradę. Jej duch błąka się ponoć w bezksiężycowe noce po zamku…
Gdy Mazowsze po śmierci ostatnich piastowiczów weszło w skład Korony i nastąpiła dalsza konsolidacja Rzeczypospolitej – zamek w Liwie stracił swe obronne znaczenie. Był teraz siedzibą władz powiatowych. Katastrofa przyszła, podobnie jak dla innych zamków polskich, podczas Potopu Szwedzkiego. Zamek już nie wrócił do dawnej świetności i podupadał przez wieki. Po I wojnie rozpoczęły się prace zmierzające do zabezpieczenia obiektu jako trwałej ruiny.

W chwili obecnej zamek to ciekawe połączenie resztek gotyckiej fortyfikacji z budowlą z czasów polski Szlacheckiej. Mieści się w nim Muzeum – Zbrojownia gromadząca eksponaty uzbrojenia od czasów średniowiecza aż po walki Żołnierzy wyklętych. Zbrojownia jest zarazem świadectwem patriotycznej postawy okolicznej ludności, której znaczną część stanowiła uboga szlachta mazowiecka i podlaska, zawsze skora do walki o Polskę.

Zamek w Liwie stanowi atrakcję turystyczną – położony w niewielkiej odległości od warszawy, na granicy malowniczego wschodniego Mazowsza od wielu już lat gości grupy rekonstrukcji historycznej na turniejach i imprezach opowiadających o czasach chwały Rzeczypospolitej.

W tym roku kolejny już XV turniej organizuje Bractwo Rycerskie Ziemi Mazowieckiej i Podlaskiej w dniach 15 i 16 sierpnia. Kto chce posmakować trochę zywej historii, koniecznie powinien się w tych dniach do Liwu udać!

Foto: Zamek w Liwie, Bladyniec. Licencja CC BY-SA 3.0 na podstawie Wikimedia Commons