Ewangelia według Kremla, czyli wiwisekcja rosyjskiej duszy

Trzeci Rzym? Ewangelia według Kremla – książka i film, czyli dwa w jednym. Za pomocą tego „połączonego” medium wydawnictwo AA wypuściło na rynek rzecz niezwykłą – próbę odpowiedzi na „odwieczne” pytanie: czym jest rosyjska dusza? Dziś, w czasach niepewnych, czasach rosyjskiej agresji na Ukrainę, czasach zagrożenia wojną także naszego państwa, jest to pytanie szalenie aktualne. Wręcz fundamentalne, bo od odpowiedzi na nie zależy przyszłość zarówno Polski, jak i Europy w jej dzisiejszej postaci.

Autorzy, Maciej Grabysa i Jarosław Mańka, próbują zajrzeć w głąb rosyjskiej duszy, odnaleźć klucz do sposobu myślenia Rosyjskiego Imperium oraz samego władcy Kremla Władimira Putina. Chcą przybliżyć czytelnikowi i widzowi specyfikę Rosyjskiej Cerkwii Prawosławnej i jej wielowiekowego mariażu z najwyższą władzą państwową, niezależnie od tego czy był nią car samodzierżawca, pierwszy sekretarz KC KPZR czy prezydent Federacji Rosyjskiej. Starają się wreszcie przeniknąć sposób myślenia rządzących współczesną Rosją, czyli de facto odpowiedzieć na pytanie czego powinni obawiać się jej sąsiedzi i jak przygotować się na nieuchronną przyszłość? A co to wszystko ma wspólnego z tytułowym Trzecim Rzymem – zapyta ktoś. Właśnie próba rozwikłania tej zagadki wiedzie nas do odpowiedzi na wszystkie wcześniej zadane pytania.

Panowie Gabysa i Mańka nie wertują przepastnych ksiąg, nie buszują w zakurzonych archiwach, ale o pomoc w rozwikłaniu zagadki poprosili znanego sowieckiego i rosyjskiego dysydenta Siergieja Kowalowa. Kowalow, jako sowiecki dysydent i więzień gułagu, a po rozpadzie ZSRS czynny polityk, Deputowany Dumy Państwowej (rosyjskiego sejmu), obrońca praw człowieka i współzałożyciel Stowarzyszenia „Memoriał”, jak mało kto ma wiedzę i doświadczenie (często tragiczne), aby spróbować dogłębnie odpowiedzieć na pytania Autorów filmu. Za celnością spostrzeżeń Kowalowa i jego rozumienia „duszy Putina” przemawia również odwaga dysydenta, który nie zawahał się skrytykować „władcy Kremla” za wojnę w Czeczenii, czy aneksję Krymu.

Wydawnictwo Trzeci Rzym? jest tym bardziej ciekawe, interesujące i ważne, że większość diagnoz postawionych przez Kowalowa w tym filmie realizuje się na naszych oczach. O przenikliwości bohatera niech świadczy fakt, że wywiad z dysydentem został przeprowadzony w roku 2016.