W Kościele nic nie jest owocne, jeśli brak Maryi!

27 lipca 1946 r. Zakon Braci Mniejszych powołał do życia „Commissio Marialis franciscana” – Franciszkańską Komisję Mariologiczną, a jej siedzibą został franciszkański Papieski Uniwersytet Antonianum w Rzymie. Zadaniem komisji miało być koordynowanie wszystkich działań zakonu związanych z przygotowaniami do uroczystych obchodów setnej rocznicy ogłoszenia dogmatu o Niepokalanym Poczęciu Najświętszej Maryi Panny. Na przewodniczącego komisji został wybrany chorwacki teolog o. Carlo Balić OFM.
29 kwietnia 1947 r., podczas pierwszego Kongresu Mariologicznego Braci Mniejszych we Włoszech, została utworzona Akademia Maryjna. Ten pierwszy kongres był poświęcony dogmatowi o Wniebowzięciu Maryi i był to pierwszy z cyklu kongresów asumpcjonistycznych, które odbyły się w następnych latach: Lizbona – 1947, Madryt – 1947, Montreal – 1948, Buenos Aires – 1948, Le Puy-en-Velay – 1949, USA – 1950.
Dzięki doświadczeniom tych konferencji o. Balić dostrzegł potrzebę koordynacji badań mariologicznych, dlatego dążył do przekształcenia Akademii Maryjnej w miejsce spotkania wszystkich mariologów świata. W 1950 r. Akademia zorganizowała Międzynarodowy Kongres Mariologiczny w Rzymie. W uznaniu kompetencji i zasług Akademii papież Jan XXIII w liście apostolskim motu proprio „Maiora in dies” nadał jej tytuł „Papieska”, stąd jej obecna nazwa: Papieska Międzynarodowa Akademia Mariologiczna (po włosku: Pontificia Academia Mariana Internationalis – PAMI). Głównymi zadaniami PAMI są koordynowanie pracy innych akademii i stowarzyszeń maryjnych, które istnieją na całym świecie, oraz organizowanie międzynarodowych kongresów mariologicznych i maryjnych. 31 maja 2017 r. papież Franciszek mianował nowego przewodniczącego Papieskiej Międzynarodowej Akademii Mariologicznej – o. Stefano Cecchina OFM – włoskiego franciszkanina, profesora mariologii, członka Włoskiego Interdyscyplinarnego Towarzystwa Mariologicznego oraz członka honorowego Polskiego Towarzystwa Mariologicznego. Wcześniej był przez trzy kadencje sekretarzem PAMI. Należy zauważyć, że jest on pierwszym przewodniczącym PAMI o tak wysokich kwalifikacjach zawodowych w dziedzinie mariologii.
Spotkałem się z o. Cecchinem w siedzibie PAMI, na Papieskim Uniwersytecie Antonianum, by porozmawiać o działalności Akademii pod jego przewodnictwem.

Włodzimierz Rędzioch: Dlaczego jest tak ważne dla każdego wierzącego, by znać dobrze Maryję, Matkę Jezusa?
Stefano Cecchin OFM: To ważne, ponieważ każde powołanie w Kościele pochodzi od Maryi, jak to często powtarzał św. Jan Paweł II. I z tego powodu można odczytywać w „kluczu maryjnym” powołanie Franciszka z Asyżu, wszystkich innych świętych, ale także każdego z nas. W Kościele nic nie jest owocne, jeśli nie ma Maryi!

Jaką rolę odgrywa Papieska Międzynarodowa Akademia Mariologiczna w szerzeniu wśród wierzących autentycznego kultu maryjnego?
Niezbędna jest zdrowa i świadoma znajomość roli Matki Bożej w historii zbawienia. Dzisiaj wiele osób redukuje Ją do pobożności, zapominając, że to za Jej pośrednictwem dokonało się zbawienie i odkupienie ludzkości, a raczej że to od Niej zaczyna się odkupienie świata, wraz z Jej Niepokalanym Poczęciem (co jest dogmatem, a nie pobożnością). Zadanie potwierdzania tego w świadomości wierzących powierzono właśnie naszej Akademii. Jednocześnie chcemy oświecać ludową pobożność, aby pomóc ludziom odnaleźć Chrystusa przez Maryję. Moim zdaniem, główną rolą każdego kapłana jest prowadzenie ludzi do dojrzewania w wierze, a Maryja jest najlepszą Towarzyszką na drodze do nawrócenia. Wielkim problemem mariologii jest to, że jest postrzegana jako „łatwy” argument – każdy może się wypowiadać na ten temat. Istnieje zatem ryzyko trakowania argumentów mariologicznych w sposób banalny lub z przesadzoną pobożnością, stąd wiele małowartościowych publikacji o Maryi. Powszechnym nieporozumieniem jest redukowanie figury Maryi do przedmiotu pobożności, umniejszanie lub ignorowanie Jej prawdziwej roli w historii zbawienia.

Akademia popiera i koordynuje badania mariologiczne. Jakie są główne kierunki działania PAMI?
Nasza Akademia podąża trzema „ścieżkami” mariologii: prawdy, piękna i miłości. Ścieżka prawdy obejmuje naukę, badania, wiedzę. Ścieżka piękna obejmuje modlitwę, harmonię ze stworzeniem, piękno artystyczne. Ścieżka miłości zakłada dobroć, czułość Maryi, przyjęcie innych, pocieszenie ich i opiekę nad nimi. Te trzy drogi są „przemierzane” w międzynarodowym Kolegium św. Antoniego w Rzymie, gdzie znajduje się główna siedziba PAMI. W tym miejscu realizujemy drogę prawdy przez działalność Papieskiego Uniwersytetu Antonianum. Znajduje się tutaj także bazylika, gdzie można doświadczyć piękna w spotkaniu z Bogiem, a trzecia droga w praktyce oznacza dzieła św. Antoniego, jak „stół dla ubogich”, do którego zaprasza się na obiad dużą liczbę potrzebujących. Chcemy harmonijnego połączenia mariologicznego aspektu badań z maryjnym aspektem pobożności – musimy unikać rozdźwięku między dogmatyczną częścią mariologii a pobożnością ludzi. Zadaniem naukowca akademii jest „oświecenie” pobożności ludowej, aby pomóc odnaleźć Chrystusa przez Maryję.

Jak zmieniło się postrzeganie Maryi wśród wiernych?
Obecna wizja Maryi nie przypomina tej z przeszłości, kiedy to była Ona postrzegana prawie jako odległa od nas bogini. Dziś prawdziwa pobożność jest rozumiana jako relacja, która pozwala mi „odkryć” Matkę Jezusa i zachęca mnie, bym Ją naśladował, bo Ona była pierwszym uczniem, a następnie wzorem do naśladowania dla tych, którzy chcą być uczniami Chrystusa. W życiu Maryja jest Towarzyszką naszej drogi nawrócenia.

Tak wielu ludzi, nawet w Kościele, jest podejrzliwych wobec fenomenu objawień maryjnych, podkreślają, że nie są one konieczne do wiary. Ojciec natomiast zorganizował kurs i międzynarodowe obserwatorium na temat objawień. Skąd to szczególne zainteresowanie objawieniami?
Faktem jest, że od początku XX wieku mamy do czynienia z licznymi objawieniami zarówno publicznymi, jak i prywatnymi. I właśnie aby zdobyć odpowiednią wiedzę, kompetencje i narzędzia do oceny tego zjawiska, zorganizowaliśmy kurs i międzynarodowe obserwatorium objawień. Naszymi celami są zarówno koordynowanie pracy ekspertów mariologów, jak i stworzenie międzynarodowego obserwatorium objawień i zjawisk mistycznych, w którym będą zaangażowani eksperci z zakresu różnych nauk i religii, aby gromadzić i analizować dokumentacje, świadectwa, dowody naukowe – i w ten sposób dotrzeć do prawdy. Chciałbym przypomnieć, że Sobór Watykański II potwierdził, iż Pan wybiera szczególne sposoby, aby przemawiać bezpośrednio do ludzi. W liście naszej Akademii, opublikowanym w 2000 r., czytamy natomiast: „Pobożność maryjna, która przyjmuje z serdeczną wdzięcznością i pogodną wolnością nadzwyczajne ukazywanie się Matki Bożej (objawienia, wizje) uznane przez autorytet kościelny i widzi w tym znak Jej macierzyńskiego miłosierdzia; która uznaje we właściwym świetle «przesłania» i «obietnice» , przekazywane przez Maryję, często poprzez skromne istoty, jej synom, jest zachętą, aby żyć zgodnie z nakazami Ewangelii, jest dalszym ciągiem słów Matki Jezusa skierowanych do sługi weselnego w Kanie: «Czyńcie wszystko, cokolwiek wam powie» (J 2, 5). Nie zamierza zatem ani dopełniać, ani zastępować Ewangelii. Wprost przeciwnie, stara się rozbudzić w uczniach konieczność nawrócenia i pójścia za Chrystusem królewską drogą Krzyża”. Te słowa dobrze wyjaśniają zainteresowanie Papieskiej Międzynarodowej Akademii Mariologicznej objawieniami.