Od początku mojego przyjazdu do Indii bardzo chciałem zobaczyć świątynię religii, którą wyznaje większość mieszkańców tego kraju. Hinduizm, w różnych jego wersjach wyznaje prawie 1 miliard ludzi, co czyni z niego trzecią religię w świecie pod względem ilości wiernych. Około 910 milionów wyznawców tej religii mieszka w Indiach i Nepalu. Wśród licznych państw ze znaczną liczbą hinduistów można wymienić: Bangladesz, Sri Lankę, Pakistan, Indonezję, Singapur, Gujanę, Surinam, Fidżi, Mauritius, Trynidad i Tobago oraz Republikę Południowej Afryki.
W swoich wędrówkach po Delhi w końcu odwiedziłem hinduistyczną świątynię Shri Lakshmi Narain Temple, określaną w skrócie Laxminarayan, nazywaną też popularnie Birla Temple albo Birla Mandir Temple. Birla to nazwisko hinduskiego przemysłowca i filantropa Baldeo Das Birla, który wraz z synem Jugal Kishore Birla sfinansował jej budowę.
Zanim wszedłem do budynku musiałem przejść przez bramki wykrywacza metali, po czym w towarzystwie strażnika udałem się do pomieszczenia, gdzie należało zostawić buty oraz telefon i aparat fotograficzny. Kontrola wykrywaczem metali jest w Delhi dość częstym zjawiskiem i należy przez nią przejść przed wejściem do niektórych budynków administracji publicznej, większymi hotelami, centrami handlowymi, muzeami i jeszcze innymi miejscami, które mogą być potencjalnym celem zamachów terrorystycznych. Robienie zdjęć we wnętrzu świątyni jest surowo zabronione. Aby zwiedzający byli wolni od „pokus”, muszą zdeponować wszelkie urządzenia, którymi mogliby „uwiecznić” święte wnętrza.
Świątynia na zewnątrz, jak i wewnątrz, utrzymana jest w ciepłych kolorach. Nie ma w niej ławek, wierni siedzą wprost na posadzce albo trwają na modlitwie na stojąco przed ołtarzami bóstw. Wierni składają ofiary z płatków kwiatów przed ołtarzami. Obszar, na którym znajduje się świątynia, ozdobiony jest przez wiele małych sanktuariów, fontann, które znajdują się w dużym ogrodzie. Świątynia Shri Lakshmi Narain poświęcona jest hinduskiej bogini Lakszmi (bogactwa) i jej małżonkowi Narayana. Narayana jest to jedno z imion boga Wisznu, jednego z trzech głównych bóstw w hinduizmie, który razem z Brahmą i Sziwą, tworzy Trimurti, czyli hinduistyczną trójcę. Każda z postaci ma określoną rolę do spełnienia w cyklu życia wszechświata: Brahma go stwarza, Wisznu utrzymuje, a Sziwa unicestwia. Trimurti w formie bóstwa przedstawiane jest jako postać ludzka z trzema twarzami. Według wyznawców Trimurti trzy aspekty bóstwa są różnymi objawieniami jednego Boga.
Główna świątyni mieści posągi bogini Lakszmi i Narayan. Natomiast boczne kapliczki poświęcone są takim bóstwom jak Sziwa, Kriszna, Ganeśa, Hanuman, a nawet Budda. Świątynia została zbudowana w latach 1933-1939, a zainaugurowana przez Mahatmę Gandhiego w 1939 roku. Jednakże przed inauguracją Gandhi postawił warunek, że świątynia musi być dostępna dla wszystkich Hindusów, niezależnie od przynależności kastowej, a zwłaszcza dla „niedotykalnych”, znajdujących się na marginesie życia społecznego. W społeczeństwie hinduistycznym wyodrębnił się system kastowy z około 3 tysiącami kast i podkast. Najniżej znajdowali się tak zwani „niedotykalni” – pozakastowi, nazywani także pariasami albo dalit. Ze względu na zajęcia, którymi się zajmowali, uważani byli za nieczystych rytualnie i dlatego przedstawiciele innych kast unikali kontaktów z nimi, aby sami nie zaciągnąć nieczystości rytualnej. Dlatego zabraniano im wchodzenia do środka świątyń hinduistycznych.
Architektem Shri Lakshmi Narain Temple był hinduski architekt Sris Chandra Chatterjee, czołowy przedstawiciel Modern Architecture Indian Movement (Ruch Nowoczesnej Architektury Indii). Ruch ten był pod silnym wpływem zasad ruchu swadeshi z początku XX wieku, polegającym na bojkotowaniu zagranicznych, w szczególności brytyjskich, towarów. Architekci należący do tego ruchu nie odrzucali jednak wprowadzenia nowych pomysłów i technologii budowlanych. Chatterjee szeroko stosował nowoczesne materiały w swoich budynkach. Dwupiętrowa świątynia zbudowana jest w stylu świątynnym północnym lub Nagara. Shri Lakshmi Narain ozdobiona jest rzeźbami przedstawiającymi sceny z satjajugi, czyli złotej ery ludzkości (według hinduistycznych wierzeń). Ponad stu wykwalifikowanych rzemieślników z Benares, na czele z Acharya Shastri Vishvanath, wykonało rzeźby w świątyni, używając do tego marmuru z Jaipur.
Po opuszczeniu Shri Lakshmi Narain, podczas odbioru uprzednio zdeponowanych rzeczy, otrzymałem małą broszurkę o hinduizmie, ze zdjęciem Shri Lakshmi Narain Temple na okładce, zatytułowaną Hinduism. A Philosophy of Life (Hinduizm. Pewna filozofia życia), zawierającą podstawowe pojęcia hinduizmu. Jej autor swoją religię przedstawił w następujących słowach: Hinduizm nie jest tylko religią w takim sensie, w jakim są inne religie. To jest Sanatan Dharma lub Manav Dharma. Oznaczając w ten sposób to, co jest wieczne i ciągłe. To, co zawiera w sobie wszystko lub mógłbym powiedzieć to, co jest Filozofią Życia. Niepodobna do większości wielkich religii, religia hinduizmu nie posiada jakiegoś proroka lub proroków jako założyciela. Jest ona filozoficzną ewolucją rozciągającą się na przestrzeni wieków i wzbogaconą przez filozofów działających w różnych okresach. W ten sposób hinduizm jest kulminacją ludzkiego procesu myślowego. W swojej najgłębszej istocie wierzy w istnienie pewnej nieskończonej Najwyższej Mocy lub Boga, czczonego przez wyznawców hinduizmu, przedstawiającego się w różnych się formach, tak jak Ojciec lub Matka, lub ten, kto jest Stworzycielem i praojcem Wszechświata. Najbardziej fundamentalna zasada naszej religii stanowi, że czynienie dobra innym bytom jest najwyższą formą czci oddawanej Panu, i na odwrót, czynienie im zła jest największą formą grzechu.
Pomimo niegasnącego zainteresowani hinduizmem w świecie zachodnim, dużej ilości studiów i publikacji na jego temat, to jednak dochodzi się do wniosku, że jest to rzeczywistość tak złożona, iż trudno jest przedstawić jej jednoznaczną definicję, która byłaby powszechnie satysfakcjonująca. Również przedstawiona powyżej na pewna znalazłaby swoich krytyków, wydaje się jednak, że jej podstawowa wartość polega na tym, iż została sformułowana przez samego wyznawcę tej religii.
Gdybyśmy zaczęli poszukiwać definicji chrześcijaństwa, też spotkalibyśmy się z jej różnymi wersjami, w zależności od pochodzenia, wyznania, światopoglądu tego, kto by taką definicję formułował. A tak przy okazji… jak zdefiniowalibyśmy naszą wiarę, gdyby nas o to ktoś zapytał. Jakich słów byśmy użyli? Czy odczuwalibyśmy ich nadmiar czy niedosyt?
Leave a Reply